Үлэг гүрвэл: Загас идсэн!

Намайг шуламд дурлах юм бол арван авдар алт өгнө гэж хаан андгай тангараг тавив. Би ч алт гэхээр нүд сэргэчихдэг хүн болохоор шуламд дурлахаар биш дурласан алтаа авахаар шулмын эрэлд гарлаа. Манай улсанд гурван шулам байдаг. Нэг нь аль өвөөгийн үед л байсан атигар хар хочит шулам хойд ууланд буй. Хоёр дахь нь өмнөд улсаас ирсэн эрээн толгойт нэртэй эмгэн шулам. Урд ууланд бүгдэг. Хамгийн сүүлчийнх нь харин харсан болгоноо дурлуулж алдаг хэмээх хорт сарнай хочит баруун нуурын шулам. Хэдий алтнаас болж байгаа ч гэсэн үхэх дээрээ тулбал гоо сайхан хараад үхнэ ээ гэж бодсон би мэдээж хорт сарнайг сонгов. Ингээд гурван өдөр, хоёр шөнийн аялалдаа гарч идэж уугаад наргиж цэнгэсээр сарын дараа нуурын эрэгт ирлээ. Харанхуй шөнө ирсэн болохоороо ч тэр үү!? нуур аймшигтай үзэгдэнэ. Хав харанхуйд намайг ширтэх сар, сарны тусгал хоёр дотор хүйт оргиулна. Уусан архи аль хэдийн гараад одоо зүрх түг, түг хэмээн цохилох нь мэдрэгдэх ажээ. Хэдий айвч авдар алт ой тойноос үл гарах тул зорьж ирсэн хэргээ ...

Бяцхан охин төрөх үедээ уйлсангүй. Хонгыг нь хорстол алгадах эмгэнийг сониучирхан харна. Хоёр нүдээ тормолзуулан хорвоо дэлхий хэрхэн гэрэлтэхийг ширтэнэ. Эхийнхээ энгэрт наалдан, ялдам үнэрт нь зүүрмэглэж ахуйд хахир дуу хаалганаас чарлан үрчлээнд дарагдсан эмгэн орж ирлээ. Эмгэний хамар хадуур мэт махийн ам уруугаа орох нь уу? гэлтэй харагдана. Бяцхан охин өөрийн мэдэлгүй инээж гарлаа. Хамаг бие нь чичгэнэн аз жаргал биеэр нь гүйх мэдрэгдэнэ. Эмгэн шулам дэлхий мэт том хамрынхаа араас нярайг цоо ширтэхэд охин ход ход инээсээр гар сунган эмгэн шулмын таягаас атган авав. Таяг охины чихэнд нэрийг нь шивнэлээ. Долоон насных нь төрсөн өдрийн орой охины өрөөнд эмгэн шулам орж ирэв. Эцэг эх өрөөний гаднаас загас мэт бүлтэлзэнэ. Охин орон дээрээ цомцойн суун эмгэн шулмыг ажна. Эмгэн шулам дөхөж ирээд гараа сунгавал охин эцэг эх уруугаа асуух мэт харлаа. Эцэг эх нь наашаа харж инээн, цаашаа харж уйлахыг охин мэдсэнгүй. Толгой дотор нь хачирхалтай дуу хоолой цуурайтна. Чи хэн бэ? Шулам, чи өөр...