Үлэг гүрвэл: Загас идсэн!

Бага байхад цагаан сараар аав, ээжийг дагаад л аймаар их айл хэсдэг байлаа. Би өөрөө дуртай байсан уу мэдэхгүй. Одоо ямар ч байсан аав, ээжийг дагуулаад айл хэсэхээр лав их ядарч байна даг. Би бол өөрөө дуртай бол биш. Дургүй гэх нь бас хаашаа юм. Байнга уулзаж учраад байдаггүй садан төрлүүдтэйгээ амар мэнд мэдэх нь сайхан ч юм шиг. Тэгтэл миний угаах ёстой аяга таваг овоороод ирэхээр тэр талаар бодох сөхөөгүй байсаар л өнгөрөх юм. Ажил хийж чаддаггүй хүн бохир гэдэг шиг би усан хулгана болоод л үлдэнэ. Айл болгонд бууз идэж цай уух гээд байдаг. Сүү хэрэглэж чаддаггүй надад жоохон төвөгтэй. Тэгсэн алаа ирсэн болгонд нь сүүтэй цай хийж өгнө. Гэхдээ бодоод байх нь ээ нэг үе ээ бодвол бас ч гэж цамаатай тэмдэглэдэг болсон юм шиг ээ. Ковидын үр дүн үү. Эдийн засгийн байдлын нөхцөл бололцоо юу? Бүгд л цугаар дайраад гарсны улбаа биз ээ. Намайг бага байхад үздэг хүмүүс нь харчхаад нэг том лам хүний хойд дүр юм байна гээд л байдаг байсан. Би одоо тэрийг нь сонсчхоод гэнэт гэнэт алга болж энд...

Цус сорогчийн эцсийн хүсэл Нэг сарнайн амьдралд шингэжээ. Үхэлгүй тасарсан тэр л Час улаан сарнайд! Мөнхийн амьдралд нь Дурлал гэж байсангүй, Мөрөөдөж ч болохгүй Хориотой хараал. Хайр дурлал цэвэр ариун Хэмээгдэж алдарших тул Харин ч тэрийг нэг Хорьдог байжээ... Бүхнийг хаман одох Далайн давлагаа хэмээнэ. Бүгдийг ялгалгүй дуслах Дөлгөөн бороо гэнэ. Анхны харцаар л түүнд Эргэж буцалтгүй дурлаад Цус сорогч сэтгэлээ тарчилгав. Мөнхийн амьдрал!? Үл мэдэх хайр!? Ад зэтгэрт зүрх нь Цус нэхэн шаналгана Хөндий хоосон зүрх нь Хайр хүсэн хашхична. Нэг нь үхэл, нөгөө нь ... Эсрэг, тэсрэг тэрсэлдэнэ! Үзэн ядан зугтах ч Өөрийн эрхгүй зүүдэлнэ. Хорсож бухимдсан цус сорогч Тэр л үзэсгэлэнт сарнайг Хороож устгахыг хүсэв. Цусыг нь шимж хараахаар болов. Урдаа зогсох үзэсгэлэнд Халдаж даанч чадсангүй! Аз жаргал инээмсэглэх ч Гуниг түүнийг ширтэнэ. Эргэлзээ бүхэн ард хоцров. Амьдрал ч гэсэн тэртээд үлдэв. Эцсийн хүсэл нь сарнайд үлдэж, Сүүлчийн амь нь урууланд уусав.

Баадайн хөгтэй явдал (1): Багш аа!? Хүн яагаад дахин төрдөг юм бэ? гээд Баадай багшийгаа царайчлангуй харвал. Багш нь эрхээ эргүүлэнгээ ширэв татан "Хмм, ийм юм олны дэргэд асууж намайг нүдний булай болгов!!! Явж тэр номоо үзээч " гэж зандрахад Баадай өлбөс хийгээд гарч одлоо. Төд удалгүй их өргөөний үүд сөхөгдөн гөлгөр толгой цухуйн "Багшаа би бурхан болох болов уу?" гэсэн нь мөн л Баадай. "Өгөр тархи минь номоо үзэхгүй ингээд элийрээд байвал, албины зэрэгт л хүрэх байх шүү! Алив тэр Очир Эрдэнийн мянган мөртийг уншаадах " гэвэл Баадай худлаа нэг жуумалзаад "Жа багшаа би номоо үзэхээр явлаа. Таны бие чилэх буй заа, дараа болъё юу!?" гээд алга болов. Энэ муу нусхай Баадай бяруу болоогүй байж бухын баасаар баана гэгчээр мөн ч их иддэг гар шүү!? ядаж байхад хоолон гэрт томилогдон ажиллах болсон нь ч юу вэ дээ!? хуруу нэмэхээсээ гэдэс нэмэх л амьтан. Уул нь зайлуул багаасаа миний дэргэд ирсэн юм сан. Даанч ном үзэхээр унтчихаад байдаг хачин золиг. Т...

Ханиад хүрэв. Хэдэн жилийн өмнөөс ковид гарч хүн болгоныг айлгасан. Одоо ч айдгаа авдартаа хийж дээ. Хүн болгон л тусах шиг боллоо. Би юунаас дутах билээ гэсэн шиг дайрагдаад л өнгөрсөн. Тэгтэл энэ ханиад тэрүүнээс аймаар байв. Зүгээр ханиад лав биш дэг ээ. За би ч дүүрч өтөлж яваа хүн. Хүүхдүүд л бөөнөөрөө нияарч байх шиг байна даа. Бидний багийн ханиад шиг л санаад явж байтал хатгаа болоод хүндрээд байгаа бололтой. Агаарын бохирдол ихээр нөлөөлж байгаа байх даа. Би одоо бага байхдаа дээшээ хараад л од хардаг байсан шиг санагдах юм. Одоо бол юун од. Тэнгэр ч харагдахгүй байх шиг. Идэж буй хоол хүнснээс ч болж байж мэдэх л дээ. Юм болгон л чихэрлэг болоод байх шиг. Би ч нарийн тодорхой мэдэж байгаа юм биш. Зүгээр тааварлаж байгаа зүйл. Уул нь яахав өөрийнхөө өвдсөнийг бичиж өрөвдүүлэх гэсэн санаа юм. Би ч өвдөж чаддаггүй хүн л дээ. Тэгэхээр өөдөөс өвдөж чаддаг хүн байдаг юм уу? гэх байх. Байна аа, байна. Өвдсөн ч шүд зуугаад яваад байдаг хүмүүс байна. Мөнгөнөөс болоод, хайхрамжгүйгээсэ...

Дугтуйтай хүн гэж шууданч бус дуугай ноомой хүн ажгуу. Гэртээ бүгчхээд гэрээс үл гарах этгээд юм. Балдан бол дугтуйтай хүн. Үгүй ээ, намайг зөнч хэмээн танилцуул. Балдан бол дугтуйтай зөнч. Танилын хүрээндээ алдартай мэргэн боловч танилгүй хүн. Танил надад хэрэггүй, талд амьдрах хүсэлгүй мэд үү! Дуугай гэхээр давраад байдаг хачин хажиг зантай этгээд бол Балдан. Одоо гуч гарч яваач үерхдэг, сүүжирдэг хүүхэнгүй. Орой үдэш нэт хэсэж хүслээ хангадаг нэгэн. Хөөе, хүний амьдралд оролгүй. Өөрийгөө л хичээ чи. Бусад хүнээс онцгой бол ичиж байна гэж болох ч ертөнцөөс тасарсан дугтуйтай зөнчид юм бүхэн ичмээр санагдана. Ирээдүй хардаг онцгой чадвар нь хүртэл чихийг нь халууцуулна. Балдан зургаан настайдаа анх ирээдүй хардаг гэдгээ мэджээ. Цээжлээгүй үржүүлэхийн хүрд нүдний нь өмнө эргэлдэн ширүүн багшийн харцнаас түүнийг аврав. Түүний дараа эмээгээ өнгөрөхийг харав. Эмээ нь уулын орой дээр цэцэг болж ургачхаад салхинд найгаад байна хэмээн зүүдэлсэн нь яг болж. Түүнээс хойш Балдан цэцэг харах бү...

Цаазаар ав, цаазал. Бүгдийг нь цаазал хэмээн хаан ордон дүүрэн хашхирахад цугаар өвдөг сөхрөн хаантан минь яахан тэгж болох билээ. Та шийдвэрээ дахин хянаж үзээч хэмээн уйлалдаж гарлаа. Хаан урд урдынхаас урам орж би хаан юм уу!? та нар юм уу? би энэ улсын эзэн юм уу? та нар юм уу? хэмээн хоолой мэдэн чарлаж хамаг хүчээр сэнтийгээ шаан босоод бүгдийг нь цаазал, бүгдийг нь гэсээр ордны үүд өөд ухилан гүйв. Нэг их холдолгүйгээр аахилж эхлэх нь тэр. Таргалж бүдүүрсэн биеэ хоёр хөл нь эс даан сульдан унах нь дээ гэмээр дайвж гуйвснаа зүрхээ даран цаазал гэж орилсноо сөхрөн унахад нь хэн ч түшиг авч эс зүрхлэв. Энэ нь сэтгэлгүйдээ болсон юм биш. Хэрвээ алдаж эсвэл бага ч гэсэн эндвээс толгойгоо авхуулахаас л айснаас болжээ. Энэ үед ордны алиа салбадай байдгаараа ярзайн, маасайн ирээд аяа хаантан та өөрийгөө хардаа хэчнээн сайхан цог золбоотой харагдаж байна вэ!? энэ сайд ноёд цөмөөр сүрд тань дарагдаад хөдөлж эс чадна. Боол би ... гэтэл хаан уурсан ширвэгнээд аан чи тэгээд ганцаараа эс айж ...