Үлэг гүрвэл: Загас идсэн!

Эртээ урдын цагт нэг бяцхан гүнж байжээ. Нэг өдөр тэнгэрт хун шувуу нисэж байгааг хараад гүнж "Цагаахан хөөрхөн хун шувуу минь намайг аваад нисээч." гэж ээ. Тэгтэл хун шувуу ордон дээгүүр нь гурав эргэлдээд цонхон дээр нь суугаад хүний хэлээр "Үзэсгэлэнт гүнж минь би чамайг аваад нисэж болж байна. Гэхдээ тэгвэл чи нэг жил эргэж гэртээ ирж чадахгүй шүү." гэвэл гүнж "За" гээд ээж аавдаа захидал үлдээгээд хун шувууны нуруун дээр суун хөөрөн нисэж гэнэ. Тэгээд нисээд л байж гэнэ. Ингэж нисэж явж байгаад нэгэн цэцэгт нуга дээгүүр нисэж өнгөрөхөд нь гүнж хунгаас "Цагаахан хун минь хоёулаа энэ цэцэгт нугаар дайраад гаръя тэгэх үү? цэцгүүд үзэсгэлэнтэй биш гэж үү?" хэмээн гуйхад нь хун "Би ч гэсэн амраад авъя даа." гээд нугад газарджээ. Гүнж охин ийшээ ч нэг гүйгээд тийшээ ч нэг гүйгээд тоглож байтал гэнэт тас шувуу тэнгэр дээрээс шунхдан ирээд гүнжийг шүүрээд нисчихлээ. Гүнж "Цагаахан хун минь. цагаахан хун минь намайг авраач!" хэмээ...

Цагаан зээр : Говийн нар уул манханд халхлагдалгүй шууд нүүрэн дээр тусан мандана. Ёох ойрдоо би ямар их ядарч байна вэ? Бие минь хэтэрхий сульдсанаас болж сүргээ гүйцэж явах ч бэрхтэй боллоо. Сүүлийн хэдэн өдөр унахыг минь хүлээн буй тэр өлөн чоно дагаж буйг мэдсэнээс хойш сүргийнхэн минь улам хурдлах болсон нь намайг зөнд минь орхиж байна уу? гэлтэй. За гэхдээ яах вэ! тэгж л бай, усны эрэгт очиж амарч тэнхэрч аваад тоосондоо булна даа. Сүргийнх нь бараа тэртээд сүүмийн үзэгдэнэ, өнчин хоцорсон зээр араас нь мөр даган, сөгдөж унах аль эсвэл эцэж цуцахыг нь хүсэн буй хөгшин чононд баригдчихгүйн тулд байдгаараа хичээн давхина. Ижилдэн дассан сүрэг нь ингээд хаяж одсонд сэтгэл нь өвдөн нүдийг нь даган усан бөмбөлгүүд урсах нь хачирхалтай. Өвгөн : Адуучин хүү нь цэрэгт явж амь үрэгдээд хоёр жил болжээ. Ганц хань ижил болсон хүүгээ эсэн мэнд ирэх болов уу!? гэж хэчнээн их хүлээлээ. Өвгөнийг айл саахалтынхан бүгд өрөвдөж бас хүндэлцгээнэ. Харин өвгөн аль болох ганцаараа байхыг хичээх бөгөөд...

Хэдэн өдрийн өмнө ажилдаа орох гээд талбай дээр буулаа. Зам товчилж барилга дундуур сүлжээд явж байтал модон шатан дээр эрвээхэй үзэгдэв. Харь газар ирсэн хөөрхий эрвээхэй учраа олохгүй байгаа юм шиг санагдав. Үргээхгүй гэж хэдий хичээвч нисээд явчихлаа тэр. Сэтгэлд минь бага ч гэсэн жаргал шургуулчхаад нар чиглээд одов. Яана даа, хэд хоног л тэсэх байх даа гэж ажилдаа ирэв. Шөнөжин шоудаад харьж явсан эрвээхэй ч юм уу гэж бодлоо. Бал бурмын амтанд бялуурсан тэр ийнхүү их хотын хөлд дэрвэж яваа ч юм билүү. Өөр хараагүй зүйл дээ сэтгэл сэргэсэн би тэр өдөртөө баясгалантай явав. Өчигдөр тэгтэл нүдний өмнүүр алаг эрээн өнгө өөрийгөө гайхуулав. Сайн харвал өнөөх эрвээхэй байх шиг. Адилхан өнгө төрхтэй, нэг газар ойролцоо нисэх хоёр өөр эрвээхэй байна гэж бараг л байхгүй байх даа гэж бодоод түүнийг амьд буйд нь баярлав. Тэр ч намайг тоосон шинж алга нар дагасаар найгаад одлоо. Нэг л хаягдсан юм шиг мэдрэгдэнэ. Үл тоох түүнийг барьж аваад базчихмаар юм шиг. Амьдрал ийм шүү дээ! энд юу хийж я...

Анахай охинд дурлачих шиг бололтой Алгын чинээ зүрх минь Аянга шиг ниргээд болохгүй нь Атганд багтахаа байжээ. Эзэн нь болсон тэр Энгэртээ тэврээд алхдаг болов уу Энд, тэнд тавьчхаад Инээгээд л суужийдаг юм уу Надад олдохгүй байсан цаг Нэг, нэгээрээ нарнаас гэтнэ Намайг гэхгүй тэр цаг Нэрийн сонсоод л мөлхөөд ирнэ. Өөрөө би өгциймүү Өөрөө тэр авчхав уу Өөдөс л үлдсэн бололтой Өөр зүйлст хангалттай, энэ!

Сүүлийн долоо хоног ямар аймаар хурдан өнгөрчхөв өө. Хурдан ч гэж дээ ачаалал ихтэй гэх юм уу. Орой орж ирээд л блог дээрээ юм бичье гэж бодовч өөрийн эрхгүй хөнжилдөө эрхэлсээр байгаад таарлаа. Нэг л мэдтэл шинэ долоо хоног эхэлчхэж. Ингэж ч бас арай болохгүй дээ. Долоо, долоо хоногоор алгасаад байх юм бол хөөрхий блог минь өнчрөх буй за. Эргээд бодохоор нээх их ажил байгаагүй юм шиг. Тухайн үед хийж байхад овоорсон л баахан ажил байсан. Жижиг, жижиг мөртөө цаг хэтэрхий хумсалсан ажлууд байсан бололтой. Дээр нь бас арай олон удаа сагс тоглосон байх юм. Хамаг бие хөндүүр бас өвчин. Тэгсэн атлаа олигтой үр дүнд хүрсэнгүй. Магадгүй амралт дутаад байгаа юм болов уу? Цаг агаар ядаж байхад дээрээс нь хүйтэрчих юм. Өнөөдөр лав даарлаа. Хамаг юм аа болгочихлоо гээд зааландаа гарав. Сэтгэл санаа тавгүй байсан тул алхахаар шийдлээ. Нар өөдөөс ээгээд дулаахан л байх шиг атлаа жиндүү. Намар болж дээ. Заал дээрээ очиж баахан л гүйлээ. Арай ч их хүн загнаад байх шиг. Ердийн байдаг би сагс тоглохоор...

Залуу: Хөөх тэр сарыг хараа. Бүсгүй: үгүй ээ! чамайг л хармаар байна. З: Намайг зөндөө л харна шдээ. Харин энэ сар ахиж хэзээ ингэж гоё харагдахыг мэдэхгүй шдээ. Б: Чи сартайгаа суух юм уу? З: Заза, зүгээр л хэлсэн шдээ. Мэдээж чамтай л сууна шдээ. Б: Би чамтай суухгүй ээ. З: ... Яагаад? Б: Чи гоё албан ёсоор гуйгаагүй юм чинь З: Тэгэлгүй яахав, тэгэлгүй яахав. Би ч мангар шүү. Б: Тийх чи мангар, тэнэг, мулгуу ... З: За одоо болно шдээ. Б: Тэгээд. З: Би мэднэ ээ мэднэ! мангар гэдгээ Б: Тээр хараа мангар гэдэг нь хүн чамд гоё юм хэлэх гэж байхад. З: Тийм үү!? за хэлээрэй. Юу ийн. Б: Хэлэхгүй ээ! одоо өнгөрчихсөн. З: За хэлчих л дээ. Хэлэхгүй бол гижигдлээ шүү. Б: Хнн, тэрүүнээс чинь айна гэж бодоо юу!? З: Тэгвэл үнслээ шүү! Б: Паах далимдуулчих юмаа. Тэгвэл бүүр хэлэхгүй. З: Тэгвэл үнсэхээ болилоо. Б: Тэр сарыгаа үнсэх нь үү? З: Болдог бол сарыгаа үнсье гэхдээ одоо сарандаа үнсэлт илгээчихье. Б: Сар та хоёр сонин байгаа шүү. З: Хөөрхөн шдээ сар чинь гэхдээ чамайг яаж гүйцэх билээ. Б: Ху...

Бага байхад есөн сарын нэгэн гоё байсан юм шиг санагдана. Үнэндээ нээх сайн санахгүй л байна шүү. Формоо индүүдэж бэлдүүл гээд үглэдэг байсан ээж нэг мэдэхэд индүүдээрэй болсон байсан. Дараа нь огт форм өмсөх шаардлагагүй болчихсон. Тэгээд л намайг төгстөл эргээд өмсдөг болсон доо. Аль, аль үеийг нь мэдэхийн хувьд гээд өөрийн бодлоо хэлмээр байсан боловч тэр үеийн дурсамжид форм хувцас чухал биш байсан бололтой. Одоо сайн санадаггүй. Цагаан цамцаа өдөр болгон угаах гэж зовдог байсан аа санана. Өөрөө хүүхэд биш, өөрөө хүүхэдгүй мөртөө есөн сарын нэгэн гэсэн чинь арай өөр юм шиг мэдрэгдэв. Хотын гудамжаар шулганалдах бацаанууд зугаатай харагдана. Баахан жоохон хүүхэд хэдтэй гэдэг нь мэдэгдэхгүй шамбааралдана. Зарим нь дуртай, зарим нь дургүй байсан байх даа. Би бол нээх дуртай байсан гэдгээ санахгүй байна. Угаасаа хичээл орохгүй байхад хар өглөө босоод гадаа зогсох гэж ядаргаа байсан даа. Энэ үед нүдний өмнүүр сонин дүр зургууд зөрж өнгөрч байлаа. Охид 4,4өөрөө тойрч зогсох юм. Яагаад ч ...

Гэрийн тооноор нар тусаад унтуулахгүй. Хөнжилд салхи шургалах гээд босгохгүй байлаа. Өглөөний жаварт нүүр хайрагдан шатаж буй модны дууг өөрийн эрхгүй мөрөөснө. Бага ахуйд гал өөрөө бадран сэрэх үед гэр дулаахан байдаг байж билээ. Боргилон байх данхтай цай уурлаж байх шиг санагдах тул залхуурангуй орноосоо өндийн хажуу тийш нь авч тавиад дүүгээ сэрээдэг сэн. Хөнжлийг нь хуу татаад атийн урваганах түүнийг шоолон өдрийг эхлүүлнэ. Хэдэн боорцог цайнд дэвтээн бурхан мэт "Tа нар ингээд живэх тавилантай байж! Юунд хүний ертөнцөд ирэн миний цайг булаах гэв?" хэмээн тоглоно. Ховорхон ёотон байх үед ширхгийг унагаан ингээд та нарын аврагч баатрыг хамгийн эхэнд живүүлэн хорооё хэмээн ганцаараа хөхөрдөг сөн. Энэ үед утас хангинан аав залгана. Та хоёр гарсан уу? Сургуулиасаа хоцорлоошд одоо гарцгаа хэмээн зандарна. Утсаа авахгүй дэрээрээ дарчхаад өдөржингөө утмаар санагдах ч цаанаа л нэг ааваас айна. Оройн хоолон дээр зурагт ширтэн суугаад өнөөдөр юу хийв хэмээн асуух харцнаас нь сүр ба...

Өнөөдөр есөн сарын нэгэн хичээлдээ явна гэхээс нэг л залхуутай. Төгсөх анги байна даа жоохон хүүхэд шиг догдолж хөөрөөд байлтай биш. Тэгэвч энэ мөчийг хэчнээн их хүлээлээ дээ, анги танхимаа мөн ч их санаж дээ гэж бодсоор охин гэрээс гаран алхаж байтал хэн нэгний намуухан зөөлхөн тэгсэн мөртөө түргэн алхлах сонсогдвол сониучирхан эргэж хартал нэг банди доошоо харж явсаар хүүе гэхийн завдалгүй ирээд мөргөчихлөө. Охин духаа барин яаяа яадаг мэдрэл вэ! гэсээр өнгийн харвал өнөөх банди "Өө уучлаарай би юм бодож байгаад." гээд гараа сунгалаа. Царайг нь сайн харвал нүдэнд дулаахан дажгүй банди байсанд ичсэндээ хнн наад гараар чинь яадын гэж гарыг нь алгадчихаад өөрөө өндийн боссон явахад нөгөө банди ахиж юу ч дуугарахгүй зогссоор хоцорлоо. Охин би яагаад муухай аашилчхав аа!? лаг дажгүй банди байсан шүү дээ танилцсан бол гэж дотроо бодсоноо тэр бодолдоо ичээд эргэж ч харалгүй бушуухан буудал руу алхлаа. Түрүүний болсон явдлыг бодон зогсож байтал нэг нэгний сайн уу? гэх сонсогдоход н...

Зутруухан өнгөрсөн сүүлийн хэдэн долоо хоногоос болж бие болоод сэтгэл нь эцэстээ хүрээд туйлдаж ядарчээ, мал сүрэг нь ч гэсэн эзнээ даган уруудаж өдөр бүр хэд хэдээрээ толгой гудайлган оочсон чигээрээ өнгөрөх ажээ. Одоо энэ бүхнийг эргээд бодвол бүхий л зүйл өөрөөс нь болсон нь яах аргагүй үнэн гэж бодохоос байж сууж эс чадаад хий дэмий л гэр дотроо нааш цааш эргэлдэнэ. Төрсөн цагаасаа эхлээд эцгийн хамт амьдарсан боловч өнгөрсөн жил эцэг нь цаг бусаар тэнгэрийн оронд очсоноос хойш өөрөөс нь өөр хэн нэгэн хамаатан садан гэгдэж өөрийг нь халуун дулаан элгэндээ тэврээд тайтгаруулах хүн үгүй тул өдийг хүртэл ганцаар энэ ханхар таван ханатай гэрийг дүүргэхийг хичээн амьдарч ирсэн боловч эцэстээ энэ л мөчид хамаг итгэл найдвар нь оргүй хоосон болж яахаа эс ухан дэмий л өөрийгөө зүхнэ. Эцгийн гал голомтыг бадраан залгуулж чадахгүй ингээд бөхөөх нь гэсэн бодол тархинд нь цаг тутам, минут бүр шунхан орж ирэх болсноос болоод унтаж чадахгүй тарчлан хэн нэгэн эмэгтэйг зүгээр л эхнэрээ болгон эцг...

Анахай нар мянга мянган жил амьдардаг ч нэгэн цагт хорвоог орхин оддог нь үнэн. Би бага байхын л анахайн оршуулгын газар хаана байдгийг хүсдэг байв. Тэгээд арван зургаан нас хүрээд л гэрээс явлаа. Ердөө л нэг том талх, нэг сав ус, бас бус юм үүргэвчиндээ хийгээд үлгэрт гардаг алс холын хойд нутгийг зорин одлоо. Эхний өдөр бүх юм сайхан байв. Тал газар цэлийн харагдаж нүд нээгдээд, сэрүүн салхи сэвэлзэн энгэр яраад сэтгэл гэгэлзүүлнэ. Үдэш нь нар уулын цаагуур бөгтийн, сар орой дээр мандах нь үзэсгэлэнтэй харагдана. Унтах газар олохгүй бол хээр хонох нь гэдгээ ухаарсан би эргэн тойрноо дурандсан боловч оддоос өөр бүрзийх ч гэрэл харагдсангүй. Хээр яаж хонох вэ!? гэсэндээ ойрхон харагдах цохиог зүглэв. Гадарга нь яг л усны мандал мэт толилзон, сар дээр нь тусна. Хальт харах аваас тэнгэр, газар хоёр нэг нэгнээсээ өрсөн гэрэлтэх мэт. Түдэлгүй хадны ёроолд ирлээ. Аз болж баруун тийшээ харсан цохио байв. Үгүй бол зүгийн муу зүүн хойшоо харж балрахгүй юу. Тэгээд хэвтчихээр газар хайн газар тэ...